DWORZEC STARGARD

DWORZEC STARGARD

Koncepcja konkursowa zagospodarowania terenów w rejonie ulic: Towarowej i Dworcowej w Stargardzie Szczecińskim

Projekt: 2013 / 2014.

Autorzy: Jakub Fidor, Marek Ostrowski, Kamil Pękalski.

OPIS DO KONCEPCJI PROGRAMOWO-PRZESTRZENNEJ ZAGOSPODAROWANIA TERENÓW W REJONIE ULIC: TOWAROWEJ I DWORCOWEJ W STARGARDZIE SZCZECIŃSKIM

Teren objęty opracowaniem konkursowym charakteryzuje chaos przestrzenny wynikający m.in. ze znacznego zróżnicowania zabudowy zarówno pod względem funkcjonalnym jak i wysokościowym. Dodatkowym mankamentem jest niska jakość estetyczna okolicy oraz problematyczna lokalizacja w stosunku do centrum miasta, związana z utrudnionym dojazdem. Powyższe czynniki wywierają negatywny wpływ na rozwój terenów obecnego dworca PKP i okolic, przyczyniając się do przestrzennej destrukcji i marginalizacji funkcjonalnej tego obszaru w odniesieniu do rozwijających się części miasta.

W obrębie przedmiotowego terenu wyróżniono dwie zasadnicze strefy. Pierwsza z nich obejmuje wschodnią część obszaru – rejon obecnego dworca kolejowego, który z uwagi na swoją lokalizację  na skarpie oraz odcięcie linią kolejową, wydaje się być odizolowany od reszty miasta. Teren ten, rozciągający się pomiędzy ulicami Towarową i Dworcową, charakteryzuje się zróżnicowaną zabudową o funkcji związanej z obsługą dworca oraz szczątkowo występującą zabudową handlowo – usługową. W skład drugiej, zachodniej strefy, wchodzą rozległe tereny dawnej dzielnicy przemysłowej z dominantą w postaci charakterystycznego budynku „Luxpol’u” wraz z przylegającą do niego dawną halą fabryczną. Obszar ten skomunikowany jest z resztą miasta ulicą Towarową, której obecne parametry nie pozwalają na dalszy rozwój tego fragmentu miasta.

Z uwagi na stan istniejący zasadne wydaje się wprowadzenie rozległych przekształceń w zastanej tkance urbanistycznej, w szczególności po zachodniej stronie ulicy Towarowej oraz na skarpie po zachodniej stronie ulicy Dworcowej jak również słuszne wydaje się uzupełnienie pierzei ulicy Szczecińskiej poprzez wprowadzenie spójnej zabudowy handlowo – usługowej na działkach obecnie zajmowanych przez budynek ZDZ i budynek starego dworca PKS.

Głównym założeniem projektu było uporządkowanie przestrzeni wraz z wprowadzeniem nowej, harmonijnie wpisanej w otoczenie zabudowy, podnoszącej jakość estetyczną miejsca, nadającej całemu założeniu nowy spójny charakter, podnosząc tym samym jego wartość i znaczenie w strukturze miasta.

PROPONUJE SIĘ NASTĘPUJĄCE DZIAŁANIA PROJEKTOWE:

• Wprowadzenie nowej, harmonijnie wpisanej w otoczenie zabudowy, zarówno w części wschodniej od strony ul. Dworcowej, jak również w części zachodniej, po obu stronach ulicy Towarowej.
• Zabezpieczenie terenu pod ewentualną zabudowę handlowo – usługową o dużej kubaturze
  w południowo – zachodniej części terenu, na działkach po byłym dworcu PKS i działce sąsiedniej (z uwagi na korzystną lokalizację gwarantującą dogodne warunki komunikacyjne – dostęp do ulicy Towarowej i Szczecińskiej).
• Stworzenie rozległego CENTRUM PRZESIADKOWEGO, w skład którego wchodzą dworce PKS, PKP oraz nowy tunel z lokalami handlowo – usługowymi, łączący ulicę Dworcową z ulicą Towarową.
• Uporządkowanie i rozwinięcie istniejącego układu komunikacji pieszej i kołowej.

CENTRUM PRZESIADKOWE / PKP / PKS.

Centrum przesiadkowe zostało zaprojektowane w formie dwóch niezależnych budynków: rozbudowanego dworca PKP i nowoprojektowanego budynku dworca PKS, połączonych nowym przejściem podziemnym (tunelem) pod torami kolejowymi oraz przejściem nadziemnym (kładką) biegnącym nad peronami. Takie zdwojone rozwiązanie komunikacji pieszej ma na celu lepszą integrację nowych obiektów z miastem i aktywizację terenów pokolejowych i poprzemysłowych. Projekt przewiduje również możliwość wykorzystania istniejącego tunelu oraz przedłużenie zarówno obu tuneli jak i kładki na drugą stronę ulicy Towarowej, do proponowanego w projekcie budynku centrum handlowo – usługowego, zlokalizowanego na działce dawnego dworca PKS i działce sąsiedniej.

Nowoprojektowana część budynku dworca PKP została funkcjonalnie powiązana
z budynkiem istniejącym. W nowej części przewiduje się ulokowanie centrum obsługi pasażerów,
co pozwoli przejąć ciężar obsługi podróżnych z budynku istniejącego. W budynku istniejącym proponuje się wprowadzenie usług związanych z informacją miejską i turystyczną oraz pozostawienie (na wyższych kondygnacjach) funkcji biurowej związanej z obsługą dworca PKP.

Budynek dworca PKS został zlokalizowany po przeciwnej stronie torów, po wschodniej stronie ulicy Towarowej. Na parterze budynku zlokalizowano hol główny, kasy oraz pomieszczenia związane
z obsługą dworca i kilka lokali handlowo – usługowych.  

Z uwagi na czynniki ekonomiczne obiekty proponowanego CENTRUM PRZESIADKOWEGO będą dodatkowo wzbogacone o funkcje handlowo – usługowe. Obu budynkom (nowy dworzec PKS i nowa część dworca PKP) nadano formy zwartych brył o prostej i wyrazistej estetyce. Ich kondygnacje zaprojektowano w formie otwartego planu co umożliwi swobodne ich kształtowanie w przyszłości – wprowadzanie handlu i usług lub zwiększanie powierzchni użytkowej pomieszczeń związanych
z obsługą dworców.

GŁÓWNE ZAŁOŻENIA PROJEKTOWE:

KOMUNIKACJA KOŁOWA

• Zgodnie z założeniami studium zakłada się przekształcenie ulicy Towarowej w ulicę zbiorczą,
  tak, aby stanowiła część obwodnicy centrum miasta i główną drogę dojazdową do nowego centrum przesiadkowego PKP / PKS.
• Wprowadzenie ronda na skrzyżowaniu ulic Towarowej, Gen. Bema, Szczecińskiej, 11-go listopada, w celu rozładowania ruchu na obecnym skrzyżowaniu tych ulic oraz zapewnienia wygodnego dojazdu do nowego centrum przesiadkowego od strony ulicy Towarowej.
• Zachowanie dojazdu do istniejącego placu przed dworcem PKP, z priorytetem dla komunikacji miejskiej i taksówek.
• Przekształcenie ulicy Dworcowej w ulicę jednokierunkową, ograniczenie na niej ruchu samochodów osobowych i ciężarowych z pierwszeństwem dla komunikacji miejskiej, taksówek
  i ruchu pieszego.
• Wprowadzenie jedno – lub dwukondygnacyjnych garaży podziemnych na całej długości ulicy Towarowej po jej wschodniej stronie, pod nowoprojektowaną zabudową. Z uwagi na różnicę wysokości terenu pomiędzy poziomami dawnego dworca towarowego PKP, a poziomem ulicy Towarowej, rozwiązanie to wydaje się zasadne. Nowoprojektowane budynki będą obsługiwane
  z poziomu ulicy Towarowej.
• Przebudowa skrzyżowania ulicy Towarowej i ulicy Pierwszej Brygady. Proponuje się aby dojazd autobusów PKS do ulicy Towarowej i dalej do dworca PKS, odbywał się poprzez ulicę Pierwszej Brygady w celu odciążenia skrzyżowania ulic Szczecińskiej i Towarowej. W dalszej perspektywie proponuje się przebudowę i poszerzenie ulicy Pierwszej Brygady na odcinku od ulicy Towarowej do ulicy Szczecińskiej.
• Stworzenie w pobliżu nowego dworca PKS dużego przystanku komunikacji miejskiej oraz głównego postoju taksówek.

KOMUNIKACJA PIESZA

• Stworzenie nowego, dolnego placu dworcowego przy ulicy Dworcowej, na zamknięciu osi ulicy Adama Mickiewicza, dla podróżnych dojeżdżających do dworca komunikacją miejską oraz poruszających się pieszo.
• Stworzenie przejścia podziemnego w formie tunelu w celu skomunikowania Dworca PKP oraz ulicy Dworcowej z Dworcem PKS oraz ulica Towarową.
• Częściowe odtworzenie historycznego ciągu pieszego zlokalizowanego na skarpie wzdłuż ulicy Dworcowej i tym samym lepsze skomunikowanie piesze nowoprojektowanych budynków zlokalizowanych na skarpie (dojazd do ww. budynków będzie zapewniony z ulicy Dworcowej, bezpośrednio do kondygnacji podziemnej).
• Ograniczenie ruchu samochodów osobowych i ciężarowych na ulicy Dworcowej
  z wprowadzeniem pierwszeństwa dla ruchu pieszego i komunikacji miejskiej.
• Utworzenie szerokiego ciągu pieszego po zachodniej części ulicy Towarowej.

ROZWIĄZANIA FUNKCJONALNE

• Rozbudowa istniejącego pasażerskiego dworca PKP w stronę północną od istniejącego budynku (dostępnego z istniejącego placu dworcowego oraz poprzez dolny plac z ulicy Dworcowej) oraz
  w stronę południową o funkcje handlowo – usługowe.
• Pozostawienie na piętrze istniejącego budynku dworca części biurowej PKP oraz wprowadzenie na parterze funkcji związanych z informacją miejską i kulturalną.
• Budowa nowego dworca PKS w miejscu istniejącego obecnie dworca towarowego PKP, dostępnego z ulicy Towarowej.
• Połącznie budynków dworców PKP i PKS nowym przejściem podziemnym (tunelem)
  pod torami oraz przejściem nadziemnym (kładką) nad peronami.
• Przewiduje się możliwość zachowania istniejącego tunelu dworcowego i rozbudowanie go
  do ulicy Towarowej tak, by łączył się z nowoprojektowanym strategicznym parkingiem podziemnym, zlokalizowanym po wschodniej części ulicy Towarowej.
• Wprowadzenie w południowo – zachodniej części terenu szeregowej zabudowy mieszkalnej jednorodzinnej lub wielorodzinnej do czterech kondygnacji nadziemnych.
• Wprowadzenie w północno – zachodniej części terenu, w sąsiedztwie istniejącej hali ”Luxpol” zabudowy hotelowej, biurowej, handlowo – usługowej z dopuszczeniem funkcji mieszkaniowej.
• Przekształcenie istniejącego budynku i hali ”Luxpol” w centrum wystawienniczo – kulturalne
  z możliwością organizowania średniej wielkości imprez masowych. W budynku biurowym „Luxpol” przewiduje się możliwość wprowadzenia funkcji biurowej i/lub hotelowej.
• Wprowadzenie pomiędzy torami kolejowymi a ulicą Towarową, w północnej części terenu, zabudowy biurowej.
• Wprowadzenie w północno – wschodniej części terenu, na skarpie powyżej budynku dworca, zabudowy związanej z obsługą kolejową. Projekt zakłada również możliwość wprowadzenia
  w tym miejscu budynków biurowych z parterami handlowo – usługowymi lub handlowo – usługowych z dopuszczeniem funkcji mieszkaniowej, dostępnymi z odtworzonego ciągu pieszego na skarpie oraz kołowo, poprzez wjazdy w skarpie z poziomu ulicy Dworcowej.
• Na działce po byłym dworcu PKS, od strony zachodniej, proponuje się wprowadzenie od strony ul. Szczecińskiej zabudowy handlowo – usługowej, a od strony ul. Towarowej kontynuowanie zabudowy mieszkaniowej o średnim zagęszczeniu.
• W dalszej perspektywie projekt zakłada przebudowę istniejącego budynku ZDZ na rogu ulic Towarowej i Szczecińskiej lub zastąpienie go zabudową handlowo – usługową.

ZIELEŃ I REKREACJA

• Przekształcenie ulicy Dworcowej w pasaż pieszo – jezdny (ulica jednokierunkowa)
  z pierwszeństwem dla pieszych i komunikacji miejskiej.
• Utworzenie szerokiego ciągu pieszego po zachodniej stronie ulicy Towarowej, urozmaiconego pasem zieleni izolacyjnej wzdłuż ulicy, biegnącej od nowoprojektowanego centrum handlowego przy ulicy Szczecińskiej do budynku „Luxpol”.
• Wprowadzenie skweru w centralnej części ulicy Towarowej, na styku z zabudową mieszkaniową.
• Stworzenie placu zielonego powiązanego z budynkiem „Luxpol” i nowoprojektowaną zabudową.
• Stworzenie zielonych dziedzińców pomiędzy nowoprojektowaną zabudową biurową w pasie między ulicą Towarową i torami.
• W dalszej perspektywie, przekształcenie obecnego placu dworcowego w plac miejski
  z ograniczeniem ruchu kołowego i wprowadzenie w południowej jego części skweru
  z rozbudowanym programem zieleni.

FORMA ZABUDOWY

• Wyeksponowanie bryły zabytkowego dworca przez wprowadzenie powściągliwej lecz wyrazistej w formie bryły nowego dworca. Rozbudowa dworca do wysokości istniejącego budynku.
• Z uwagi na niedalekie sąsiedztwo kilku budynków wysokich proponuje się wprowadzenie na skarpie od strony ulicy Pierwszej Brygady obrzeżnej zabudowy wysokiej o wyróżniającej się stylistyce.
• Wprowadzenie w bezpośrednim sąsiedztwie hali „Luxpol” zabudowy średniowysokiej (do wysokości budynku „Luxpol”) nawiązującej charakterem do zabudowy wysokiej planowanej
  w północnej części terenu.
• Wprowadzenie niskiej zabudowy mieszkaniowej w południowo – zachodniej części działki
  w sąsiedztwie istniejącego „pałacyku”.
• Wprowadzenie zabudowy średniowysokiej i niskiej na terenie pomiędzy ulicą Towarową
  a torami, w bezpośrednim sąsiedztwie nowoprojektowanego dworca PKS.
• Wprowadzenie niskiej i średniowysokiej wielkopowierzchniowej zabudowy handlowo – usługowej, uzupełniającej pierzeję ulicy Szczecińskiej w południowo – zachodniej części terenu.
• Wprowadzenie średniowysokiej zabudowy biurowej lub o funkcji mieszanej na skarpie wzdłuż ulicy Dworcowej, na północ od nowoprojektowanego dworca PKP.